Kraków w Europie Środka - Jacek Purchla

''Miasto to owoc procesów długiego trwania, wypadkowa splotu wielu różnych zjawisk. Forma miasta, jego kształt to swoista suma rozwoju cywilizacyjnego, dlatego też często jako symbol europejskiego dorobku kulturalnego przywołuje się urbanizację. Szczególnym wyrazem jej triumfu są miasta określane przez Anglików pojęciem creative cities, czyli takie, które wniosły twórczy wkład w budowanie uniwersalnych wartości naszej cywilizacji, zachowując równocześnie swoją lokalność i kształtując jedyną w swoim rodzaju tożsamość. Kraków należy do tych miast, a zarazem jest nierozerwalnie związany ze specyfiką i genius loci Europy Środka. U źródeł cywilizacji europejskiej leży przede wszystkim wielkie dziedzictwo kultury antycznej. Ren i Dunaj stanowiły naturalną granicę wpływów Imperium Romanum, oddzielając je od Barbaricum, świata tworzonego m.in. przez ludy celtyckie, germańskie, słowiańskie. Dziedzictwo tych ludów to drugi pień europejskiej cywilizacji. Karol Wielki podjął jako pierwszy dzieło integracji Barbaricum z cywilizacją romańską, przesuwając granicę Europy łacińskiej nad Łabę. Poza limesem karolińskim znalazły się m.in. obszary w dorzeczu Łaby, Odry, Wisły i Dunaju zamieszkane przez Słowian. Nie zostały one również objęte chrystianizacją prowadzoną z Konstantynopola, która dotarła m.in. w wieku IX do Bułgarii, a później na Ruś...'' (fragment książki)