Lotniskowce - cud techniki wojskowej

Lotniskowce to klasa okrętów, których głównym zadaniem jest prowadzenie operacji bojowych za pomocą bazujących na nich samolotów i przystosowana do tego celu konstrukcyjnie, przede wszystkim przez posiadanie pokładu startowego. Przeczytaj także: Lotniskowce świata - GALERIA » Pierwsze lotniskowce powstały pod koniec I wojny światowej. Bardzo dużą rolę odegrały w walkach II wojny światowej, szczególnie na Pacyfiku. Na dzień dzisiejszy właściwie tylko USA posiadaja większą flotę lotniskowców. Francja, Rosja i Brazylia mogą się pochwalić nielicznymi lotniskowcami uderzeniowymi, a Wielka Brytania, Indie, Hiszpania, Włochy oraz Tajlandia lekkimi lotniskowcami dla samolotów V/STOL. Lotniskowiec porusza się razem z grupą uderzeniową, w skład, której wchodzą fregaty, niszczyciele, okręty podwodne. Grupa taka jest w stanie samodzielnie prowadzić działania wojenne na wielkim obszarze.
Pokład lotniskowca jest ściśle rozplanowany i podzielony, znajduje się na nim od dwóch do czterech podnośników, używanych do wynoszenia samolotów z hangarów, które znajdują się pod pokładem. Początkowo lotniskowce miały pokład lotniczy o obrysie zbliżonym do prostokąta wielkości niewiele większej od kadłuba. Z dziobowej części pokładu samoloty startowały, a na rufowej części lądowały, zawsze w osi podłużnej okrętu. Od lat 50tych pokład lotniczy zaczęto poszerzać poza obrys kadłuba i stosować pokład do lądowania odchylony w lewo. Uzasadnione to było względami bezpieczeństwa - w sytuacji nie wyhamowania lądującego samolotu, pozwalało to na uniknięcie wpadnięcia na samoloty przygotowujące się do startu bądź w razie nieprawidłowego podejścia do lądowania samolot mógł łatwiej ponowić próbę.
Zobacz także: Na lotniskowcu - GALERIA »Na końcu pokładu w rejonie dziobowym zwykle znajdują się katapulty używane do przyspieszania startu samolotów, jednak nie wszystkie lotniskowce ją mają. W obecnych czasach nie stosuje się katapult na śmigłowcowcach i lekkich lotniskowcach – do startu śmigłowców nie są potrzebne, a samoloty na tych okrętach stacjonujące są zazwyczaj samolotami pionowego startu i lądowania (V/STOL). Część współczesnych lotniskowców zamiast katapult ma tzw. skocznię (ski jump) – podniesiony pokład w części dziobowej, wspomagający start za pomocą własnych silników samolotu.
Na drugim końcu okrętu znajduje się urządzenie o nazwie aerofinisherem. Jest to system poprzecznych w stosunku do drogi lądowania stalowych lin, unoszących się i opuszczających. Samolot lądujący na pokładzie przed operacją wypuszcza hak, którym w momencie zetknięcia się z pokładem zaczepia o te liny i jest wyhamowywany na bardzo krótkim odcinku. Poniżej pokładu znajduje się hangar, w którym trzymane są i obsługiwane samoloty. Hangar może mieć jeden poziom tak jak na małych lotniskowcach lub, częściej, jest dwupoziomowy. Od wielkości hangaru zależy to ile maszyn jest w stanie zabrać okręt. Lotniskowce z okresu II wojny światowej zabierały w morze od kilkunastu samolotów w przypadku eskortowych do nawet około stu w przypadku największych okrętów. Uzbrojenie lotniskowców jest zmienne, ma jednak jedną wspólną cechę – składa się na nie tylko i wyłącznie uzbrojenie przeciwlotnicze przeznaczone do obrony własnej w wypadku ataku powietrznego. Zazwyczaj na artylerię przeciwlotniczą składało się 8-16 dział większego kalibru (102–130 mm) stanowiących ciężką obronę i kilkunastu, do nawet 60, działek małego kalibru (20–40 mm). Obecnie budowane okręty posiadają kilka wyrzutni rakiet przeciwlotniczych i 2 do 5 zestawów szybkostrzelnych działek używanych do niszczenia pocisków manewrujących w bezpośredniej bliskości okrętu.

Opancerzenie nie występowało na każdym okręcie, tylko na większych jednostkach i jest to cienki pancerz ochraniający żywotne miejsca okrętu takie jak maszynownia i magazyny paliwa i broni. Grubość opancerzenia nie przekraczała w zasadzie 200 mm, obecnie stosuje się wysoko wytrzymałe pancerze kevlarowe i kompozytowe o grubości około 70 mm.
Jedną z głównych ról na pokładzie lotniskowca odgrywa obsługa, która pełni rozmaite funkcje, a każda funkcja oznaczona jest innym kolorem kombinezonu załoganta.

Dla przykładu, na lotniskowcach Stanów Zjednoczonych kolory oznaczają:

• różowy - odpowiedzialni za paliwo, uzupełnienie baku
• żółty - organizacja ruchu na pasie, ukierunkowanie pilota samolotu: wyprowadzenie na pas startowy lub postój etc.
• czerwony - uzbrajanie/rozbrajanie samolotu w bomby, broń AG (powietrze-ziemia)
• zielony - obsługa techniczna (uzbrajanie samolotu w pociski rakietowe i karabinki maszynowe; naprawa usterek etc.)

Przeczytaj także: Pióro dla miłośników lotnictwa »