Ofiary, imperia i historycy

1772, 1793, 1795 - te trzy daty jeszcze pamiętamy. Czy kojarzymy je z takimi datami, jak 1771 - zniesienie przez Rosję chanatu kałmuckiego, 1774 - likwidacja niezależności Kabardy, 1783 - wchłonięcie chanatu krymskiego i zhołdowanie wschodniej Gruzji, 1822, 1824 - zniesienie chanatów kazachskich? Czy widzimy jakiś związek między kaukaskim Gieorgijewskiem a polskim Nowogieorgijewskiem (Modlinem)?

Wydaje się, że dostrzegali te związki ci, którym wypadało służyć Imperium na różnych odcinkach jego ekspansji i pogranicznej kontroli. I o tym, jak postrzegali owe związki i jakie z nich wyprowadzali wnioski jest m.in. ta książka.
Można jednak postawić jeszcze pytanie: czy przedmioty owej polityki, albo jej ofiary, jak kto woli, zdawały sobie także sprawę ze szczególnej więzi, jaka je może łączyć? Czy same próbowały taką więź, już świadomie, tworzyć? Kto ciekaw historii wschodnioeuropejskich imperiów, historii ich ofiar i historii ich historyków - może do niej zajrzy.

• author: Andrzej Nowak