Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków - Zygmunt Zieliński

Dzieje papiestwa i papieży są bardzo ważnym, wręcz powiedzieć by można, najistotniejszym fragmentem historii Kościoła. Jest to nie tylko historia jego centrali w sensie administracyjnym,ale przez pozycję Piotra i jego następców wyraża także treść teologiczną Kościoła. Papiestwo w ciągu tysiąca lat było także ośrodkiem władzy cywilnej. W pewnym sensie jest nim nadal, jednak nie w tym znaczeniu, które miało zastosowanie do 1870 r. Jeśli zajmujemy się dziejami papiestwa od końca XVIII w. do naszych czasów, to nieodzowne jest uwzględnienie całej infrastruktur politycznej, społecznej i gospodarczej, a także kulturalno-światopoglądowej oraz następujących w nich przemian. Papież tracąc bowiem wraz z utratą Państwa Kościelnego status suwerena w wymiarze europejskim, zwielokrotnił swój autorytet ogólnoświatowy nie tylko jako arbiter podnoszący głos w obronie moralnego oblicza świata, ale często także jako rozjemca w sprawach doczesnych.