2011.10.31// D. Jędrzejewska
Rasputin wpisał się już w naszą popkulturę na stałe. Już niejednokrotnie bywał bohaterem powieści, utworów muzycznych, filmów, a nawet komiksów. Nasza wyobraźnia uporczywie krąży wokół tajemnicy jego życia, choć do tej pory wiele faktów dotyczących tej postaci nie zostało potwierdzonych przez źródła historyczne, przez co wciąż zaliczamy je zaledwie do legend. Trudno więc odpowiedzieć jednoznacznie na pytanie, kim tak naprawdę był Rasputin. Można jednak przybliżyć jego tajemniczą sylwetkę, bez wątpienia jest bowiem fascynująca.
Jeśliby sięgnąć do pierwszych faktów z życiorysu Rasputina, zobaczymy, że nie był to człowiek o łagodnej przeszłości. Słynął z wypijania alkoholu w ogromnych ilościach, burd w miejscowych gospodach, kradzieży i oczywiście rozwiązłości – kobiety były jego nałogiem, on samnie stronił od orgii. Żona i czwórka dzieci nie stanowiły tu przeszkody. Kobiety szeptały, że Rasputin (wtedy jeszcze Grigorij) jest właścicielem imponującego przyrodzenia. Urodził się w rosyjskiej wiosce w roku 1869 roku. Słynny uwodziciel i kochanek nie ukończył jednak żadnej szkoły, był analfabetą. Mówiono, że ma diabelskie oczy i że posiada dar jasnowidzenia. Podobno potrafił przewidzieć drobne zdarzenia dotyczące życia na wsi – takie jak kradzież, czy przybycie gościa. W pewnym jednak momencie zmienił się nie do poznania. Rzucił alkohol, rozróby, zapuścił brodę i zaczął pojawiać się w klasztorach i kościołach, prorokować i głosić Słowo Boże.
Do Petersburga trafił w 1903 roku. Tam rozpoczął zawrotną karierę na carskim dworze, wszystko dzięki przysłudze, którą oddał Mikołajowi II. Syn cara, wówczas trzyletni, przewrócił się podczas zabawy, doznał silnego urazu, a że cierpiał na hemofilię, był bliski śmierci. Ponoć to właśnie Rasputin uratował go swoim darem uzdrawiania – miał wtedy powiedzieć „uwierzcie w moc mojej modlitwy, a dziecko będzie żyło” – i stał się cud, chłopiec zaczął wracać do zdrowia. Od tamtej pory wpływy Rasputina na dworze były tak ogromne, że zarówno Mikołaj II, jak i caryca Aleksandra, wierzyli we wszystko, co im opowiedział. Miał swoich zwolenników i zagorzałych przeciwników i kiedy uzyskał decydujący wpływ na obsadzenie stanowisk w rosyjskim rządzie, ci drudzy uknuli spisek.
Rasputin w filmie
Jego konsekwencją był zamach. Książę Feliks Jusupow dodał cyjanek potasu do jedzenia Rasputina. Ku jego zaskoczeniu silna trucizna jedynie osłabiła organizm jasnowidza-proroka-uzdrowiciela. Zamachowca musiał sięgnąć po broń. Strzelił w jego pierś – to jednak nadal nie pomogło. Rasputin rzucił się na księcia i próbował go udusić. Odepchnięty, wybiegł na schody u wejścia do posiadłości . Dopiero kilka kul w plecy załatwiło sprawę. Spiskowcy wrzucili ciało do rzeki. Kilka dni później je wyłowiono. Podobno ślady na zwłokach świadczyły o tym, że w momencie wyrzucenia do wody Rasputin jeszcze żył. Tajemniczości dodaje tej opowieści fakt, iż zgodnie z przepowiednią jasnowidza, rok po jego śmierci, Imperium Rosyjskie przestało istnieć.
Oglądając fotografie Rasputina, trudno oprzeć się wrażeniu, że w tym człowieku naprawdę tkwiło coś złowrogiego. Przerażające oczy, posępne oblicze, długa broda sprawiają, że jesteśmy w stanie uwierzyć w jego historię. Razem ze wszystkimi jej nieprawdopodobieństwami.