Wielkie muzea. Muzeum Narodowe w Krakowie

Powstanie dwóch pierwszych narodowych muzeów na podzielonych zaborami ziemiach polskich wiązało się ściśle z nieustannym, intensywny m dążeniem Polaków do zachowania tożsamości mimo pozbawienia ich własnego państwa. Muzeum Książąt Czartoryskich założyła w Puławach księżna Izabela z Flemingów Czartoryska, w roku 1801, jako placówkę prywatną, lecz służącą narodowi dla zachowania pamięci dawnych c zynów i dzieł oraz dla pożytku przyszłych pokoleń - w myśl dewizy ?Przeszłość przyszłości?.