Zatrzymać cień Boga

''Życie Bernarda (1095-1153) przypadło na niepokojący okres wędrówek związanych z pielgrzymkami i krucjatami, okres niezwykłej i uwieńczonej sukcesem politycznej działalności Kościoła, zwiększenia władzy i znaczenia papiestwa. (...) Słowo mówione i pisane było jego największą siłą, a Bóg często stanowił tarczę dla błędów, jakie popełniał. Był opiniodawczy i krytyczny, ale sam krytycyzmu nie lubił, chociaż ustawicznie się narażał, zmieniając polityczne preferencje i angażując się w najrozmaitsze konflikty. Przetrwała szeroka korespondencja Bernarda. Wśród niej zachował się tylko jeden list do wuja Andrzeja de Montbard i dwa listy do królowej Melisendy, wymieniające imię Andrzeja, rycerza, templariusza, na którym można polegać.'' Z Wprowadzenia